Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ (Sở KH-CN) vừa tổ chức hội thảo: “Giới thiệu về các công nghệ trong lĩnh vực sản xuất nông, lâm, thủy sản”. Nhiều công nghệ mới được đề xuất áp dụng để hướng đến nền nông nghiệp hữu cơ, bền vững.

Tăng cường chuyển giao KH-CN

Thời gian qua, Phú Yên chú trọng hỗ trợ nông dân triển khai các mô hình chuyển giao KH-CN vào sản xuất nông nghiệp, tạo sự đột phá trong tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.

Theo ông Nguyễn Công Nhật, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ, thực hiện chức năng nhiệm vụ được giao, trung tâm đã triển khai nhiều chương trình, đề tài, dự án; huy động sự vào cuộc của các cấp, ngành, địa phương và sự hưởng ứng của người dân tham gia thực hiện, góp phần thúc đẩy việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp. Giai đoạn 2018-2021, trung tâm đã chuyển giao cho người dân các quy trình kỹ thuật như: kỹ thuật trồng nấm ăn và nấm dược liệu, hoa lily và cúc, chuối cấy mô, keo lai, ba kích tím, cà gai leo, sa nhân tím, dưa lưới, bắp ủ chua, nuôi chim yến lấy tổ... Ngoài ra, trung tâm còn phối hợp với các cấp hội nông dân mỗi năm đào tạo, tập huấn cho hơn 1.000 lượt nông dân tại 9 huyện, thị, thành phố… Qua đó góp phần cải thiện năng suất, chất lượng sản phẩm, giải quyết việc làm, tăng nguồn thu nhập và góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Là trụ cột của gia đình có 3 con đang tuổi ăn, tuổi học và chồng bị di chứng do tai nạn giao thông không thể lao động nặng, chị Hồ Thị Ái (xã Hòa An, huyện Phú Hòa) cho biết thời gian qua, gia đình có thể ổn định kinh tế là nhờ vào nghề trồng nấm. Chị Ái chia sẻ: “Sau nhiều lần nuôi gia súc, gia cầm nhưng hiệu quả kinh tế không cao, tôi được học kỹ thuật trồng nấm rơm, nấm sò và bắt tay vào trồng thử nghiệm. Đến nay, tôi đã nắm vững kỹ thuật trồng nấm, đang trồng 4.000 bịch phôi nấm sò trên diện tích 300m² và thu hàng trăm ký nấm mỗi ngày. Công việc này không nặng nhọc nên chồng tôi có thể hỗ trợ chăm sóc, còn tôi thì thu hoạch, bỏ mối và bán lẻ tại chợ”.

Ghi nhận nỗ lực của địa phương trong việc đưa tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia, đến nay, năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của nông sản trên thị trường của Phú Yên nói riêng, cả nước nói chung còn thấp. Phần lớn người dân ở vùng sâu, vùng xa còn ít hoặc thiếu thông tin về các giống mới, các quy trình công nghệ tiên tiến; việc áp dụng tiến bộ KH-CN vào nông nghiệp, nông thôn còn chậm… do đó, rất cần có những bước đột phá về KH-CN, tổ chức chuỗi cung ứng và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Hướng đến kỹ thuật canh tác nông nghiệp hữu cơ

Theo TS Lâm Văn Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu đất, phân bón và môi trường phía Nam, thời gian qua, việc lạm dụng hóa chất trong nông nghiệp gây ra nhiều bất cập như: đất đai bạc màu, sâu bệnh càng tiến hóa để thích ứng và các chất hóa học ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cả người sản xuất lẫn người sử dụng nông sản. Vì vậy, để hướng đến nền nông nghiệp an toàn, bền vững, canh tác nông nghiệp hữu cơ là việc trước sau gì cũng phải làm.

Phục vụ cho canh tác hữu cơ, TS Lâm Văn Hà giới thiệu công nghệ nhũ hóa tạo chế phẩm oligo - chitosan trong sản xuất phân bón sinh học phục vụ trồng trọt từ phế phẩm nông nghiệp. Theo đó, chitosan là hoạt chất sinh học được nghiên cứu nhiều và ứng dụng rộng rãi trong đời sống con người. Việc điều chế chitosan có khối lượng phân tử lớn thủy phân tạo nên chitosan có phân tử lượng thấp hơn gọi là oligo - chitosan. Oligo - chitosan có tính chất đặc trưng là chống lại các vi sinh vật có hại, vi khuẩn phục vụ cho sản xuất nông nghiệp an toàn, thân thiện với môi trường.

Tại hội thảo: “Giới thiệu về các công nghệ trong lĩnh vực sản xuất nông, lâm, thủy sản”, các nhà khoa học đều khẳng định tính ưu việt và xu hướng tất yếu của việc ứng dụng công nghệ vào ngành Nông nghiệp, tạo ra sản phẩm sạch, an toàn qua các tham luận: Vai trò của vi sinh vật trong nông nghiệp hữu cơ; mô hình Ứng dụng công nghệ sinh học vào sản xuất tạo ra nông sản sạch”; sắn Phú Yên - Giải pháp phát triển bền vững…

Theo ông Trần Ngọc Phú (xã Ea Bar, huyện Sông Hinh), người tiên phong sử dụng các hoạt chất sinh học vào canh tác cây trồng trên địa bàn tỉnh, việc sử dụng các chế phẩm vi sinh không đơn thuần là bón phân vào gốc là cây phát triển, mà cần có sự đánh giá, phân tích đất: đất có hóa chất không; nhiệt độ, độ ẩm, độ chua có phù hợp không; tính chất đất như thế nào… Chính vì việc sử dụng các chế phẩm vi sinh đòi hỏi nhiều kiến thức nhưng hiệu ứng lên cây trồng chậm nên mức độ người dân tin tưởng, kiên trì với các sản phẩm này hiện nay chưa cao.

Đồng hành cùng người dân trong việc triển khai các mô hình canh tác hữu cơ, ông Huỳnh Văn Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nông dân Phú Yên cho biết, Hội Nông dân tỉnh cùng Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ đã và sẽ tiếp tục phối hợp mở các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật đến với hội viên, nông dân. Trong đó chú trọng liên kết với nhà khoa học xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng các chế phẩm vi sinh; đẩy mạnh truyền thông để giúp người dân nâng cao nhận thức về việc sử dụng phân bón vi sinh và các loại nông dược một cách hợp lý theo xu hướng bền vững để qua đó, tạo đà cho sự phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

THÁI HÀ