Ngày 10/11, các đại biểu dự kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XI đã thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Tương trợ tư pháp.

Theo VOV, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đánh giá: Trong điều kiện hội nhập quốc tế, hoạt động tương trợ tư pháp có ý nghĩa rất quan trọng. Các quan hệ pháp luật về dân sự, hình sự, tố tụng dân sự, tố tụng hình sự có yếu tố nước ngoài phát sinh với quy mô ngày càng lớn, phạm vi rộng và tính chất ngày càng phức tạp, đòi hỏi phải được pháp luật điều chỉnh kịp thời trên cơ sở hợp tác, tương trợ tư pháp giữa Nhà nước ta với các nước có liên quan.

Nhìn chung, các văn bản pháp luật điều chỉnh về lĩnh vực này còn tản mạn, thiếu đồng bộ. Về cơ bản, hoạt động tương trợ tư pháp thời gian qua được thực hiện trên cơ sở một số hiệp định tương trợ tư pháp mà Nhà nước ta đã ký kết. Nhưng, đối với một số vấn đề phát sinh trong quan hệ về tư pháp với các nước mà Việt Nam chưa ký kết hiệp định hoặc chưa có thoả thuận quốc tế thì không có cơ sở pháp lý để giải quyết. Để đáp ứng yêu cầu tương trợ tư pháp trong tình hình mới, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân Việt Nam, phục vụ quá trình hội nhập quốc tế, việc ban hành Luật này là cần thiết.

Về phạm vi điều chỉnh, nhiều đại biểu nhất trí với việc xác định phạm vi điều chỉnh của Luật bao gồm cả bốn lĩnh vực là tương trợ tư pháp về dân sự, về hình sự, dẫn độ và chuyển giao người bị kết án phạt tù. Về bản chất, dẫn độ và chuyển giao người bị kết án phạt tù cũng là một trong những nội dung của tương trợ tư pháp trong lĩnh vực hình sự. Quy định như vậy vừa bảo đảm tính thống nhất của pháp luật về tương trợ tư pháp, vừa thuận lợi cho việc thi hành pháp luật trên thực tế. Về thẩm quyền ra quyết định dẫn độ, nhiều đại biểu nhất trí với quy định là giao cho TAND cấp tỉnh thẩm quyền ra quyết định dẫn độ.

Về nguyên tắc có đi có lại, các đại biểu cho rằng việc áp dụng nguyên tắc này là phù hợp với pháp luật và thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, việc áp dụng phải bảo đảm yêu cầu không được làm phương hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân.

Về cơ quan đầu mối ở Trung ương thống nhất quản lý hoạt động tương trợ tư pháp đối với từng loại, các đại biểu cho rằng, để tạo thuận lợi thực hiện quan hệ tương trợ tư pháp giữa Nhà nước ta với nước ngoài thì việc giao cho một cơ quan ở Trung ương nhiệm vụ tiếp nhận các vụ việc, hồ sơ, tài liệu về tương trợ tư pháp do nước ngoài chuyển đến để chuyển giao cho cơ quan có thẩm quyền ở trong nước thực hiện là cần thiết, phù hợp với thông lệ quốc tế.

KHƯƠNG NGUYÊN