Một trăm sáu mươi năm trước, mùa Xuân năm 1848, ngày 24 tháng 2, một quyển sách mỏng (dày 23 trang) được in với số lượng ít (100 bản), tại một nhà in không mấy tên tuổi trên đại lộ Li-vơ-pun, thủ đô nước Anh, đã làm kinh ngạc cả thế giới, không chỉ giai cấp công nhân, nhân dân lao động, mà cả giai cấp tư sản lúc này đang làm mưa làm gió, thống trị cả thế giới.
Bìa lần xuất bản đầu tiên cuốn “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” ở Luân-đôn năm 1848
Vài tuần sau, tác phẩm đó được tái bản với số lượng 1000 bản. Và sau đó nó đã được in đi, in lại nhiều lần bằng nhiều thứ tiếng: Anh, Pháp, Đức, Nga, Ý, Tây Ban Nha, Ba Lan .v.v…. với số lượng hằng triệu bản “trở thành tác phẩm phổ biến nhất trong toàn bộ văn phẩm xã hội chủ nghĩa, trở thành cương lĩnh chung của hàng triệu công nhân trên tất cả các nước từ Xi-bô-ri đến Ca-li-foóc-ni-a” (Ăng-ghel). “Cuốn sách nhỏ ấy có giá trị bằng hàng bộ sách, tinh thần của nó đến bây giờ vẫn cổ vũ và thúc đẩy toàn bộ giai cấp vô sản có tổ chức và đang chiến đấu của thế giới văn minh” (Lê-nin).
Đó chính là tác phẩm “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, do Các-Mác và Ăng –ghel, được sự ủy nhiệm của Đồng minh những người cộng sản, khởi thảo.
Trong phần mở đầu, Mác và Ăng –ghel nêu rõ lý do vì sao những người Cộng sản phải công bố bản Tuyên ngôn này. Chủ nghĩa cộng sản đã ra đời. Các thế lực phản động ở Châu Âu cho đó là một “bóng ma”, nhưng lại liên kết với nhau thành một “liên minh thần thánh” để chống lại nó, tung ra những luận điệu xảo trá để bôi nhọ nó. Vì vậy “đã đến lúc những người Cộng sản phải công khai trình bày trước toàn thế giới những quan điểm, ý đồ, mục đích của mình; và phải có một Tuyên ngôn của Đảng để đập lại câu chuyện hoang đường về bóng ma Cộng sản” (1).
Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản gồm phần mở đầu ngắn gọn và 4 chương: Tư sản và vô sản; Những người vô sản và những người Cộng sản; Văn học xã hội chủ nghĩa và Cộng sản chủ nghĩa; Thái độ của những người Cộng sản đối với các Đảng đối lập khác.
Đây thực sự là bản Cương lĩnh chính trị đầu tiên, là bản khai sinh của Chủ nghĩa Cộng sản. Với thái độ khoa học nghiêm túc, Tuyên ngôn đã trình bày một cách súc tích, có hệ thống về chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, kinh tế chính trị học, học thuyết đấu tranh giai cấp và tiến trình của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản. Tuyên ngôn đã chỉ rõ vai trò của đấu tranh giai cấp trong việc thúc đẩy, quyết định sự phát triển của lịch sử. Trong thời đại ngày nay, đã xuất hiện một lực lượng xã hội có khả năng gánh lấy nhiệm vụ lịch sử vĩ đại: thủ tiêu chế độ người bóc lột người, xây dựng một xã hội mới, mà ở đó “Sự phát triển tự do của mỗi người là điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi người”. Đó là giai cấp công nhân, một giai cấp thực sự cách mạng, mà bộ phận tiên tiến nhất, kiên quyết nhất là những người Cộng sản – Đảng Cộng sản. Đảng Cộng sản đại biểu cho quyền lợi của giai cấp vô sản, do đó cũng đại biểu cho quyền lợi của toàn thể nhân dân lao động. Con đường phát huy sức mạnh của Đảng Cộng sản, trước hết là giữ vững và củng cố mối liên hệ giữa Đảng với giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân lao động. Tuyên ngôn đã đưa ra một nhận định sắc bén và đầy tinh thần lạc quan cách mạng: “Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản đều là tất yếu như nhau”.
Sau khi phê phán sâu sắc những luận điệu xuyên tạc, bôi nhọ những người cộng sản của các thế lực phản động, cùng các biến thể khau nhau của cái mà họ gọi là chủ nghĩa xã hội; đồng thời nêu rõ thái độ của Đảng Cộng sản đối với các Đảng khác, là luôn “ủng hộ mọi phong trào cách mạng nhằm chống lại trật tự xã hội và chính trị hiện có”, bằng lời văn hừng hực chiến đấu, Tuyên ngôn kết luận:
“Những người Cộng sản không tự hạ mình mà đi giấu giếm những ý kiến và dự định của mình. Họ công khai tuyên bố rằng mục đích của họ chỉ có thể đạt được bằng cách dùng bạo lực lật đổ toàn bộ trật tự xã hội hiện có. Mặc cho các giai cấp thống trị run sợ khi nghĩ đến cuộc cách mạng cộng sản chủ nghĩa. Trong cuộc cách mạng ấy, những người vô sản không mất gì hết, ngoài những xiềng xích trói buộc họ. Trong cuộc cách mạng ấy, họ giành được cả một thế giới cho mình”.
* * *
Từ những năm hai mươi của thế kỷ trước, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản và chủ nghĩa Mác-Lênin đã được Nguyễn Ái Quốc truyền bá vào nước ta làm nền tảng tư tưởng cho Đảng Cộng sản Việt
Từng trang Tuyên ngôn được các chiến sĩ cách mạng chép lại trong những mẩu giấy nhỏ bằng bàn tay, có khi là trên vỏ bao thuốc lá, chuyền nhau nghiên cứu say mê trong tổ chức Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí Hội, và ngay cả trong lao tù của thực dân Pháp. Nhà thơ Tố Hữu đã viết:
Xóm thợ đói nghèo cùng tôi kết bạn
Leo lét đèn khuya. Sáng từng chữ Tuyên ngôn Cộng sản
Bàng hoàng nghe Mác gọi xung thiên...
Thấm nhuần tư tưởng của Tuyên ngôn, và chủ nghĩa Mác-Lênin, vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của cách mạng Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam kiên quyết đấu tranh với các trào lưu tư tưởng cơ hội, giáo điều, xét lại, đồng thời luôn trung thành với lợi ích của giai cấp công nhân và dân tộc, “tự mình trở thành dân tộc”, nên được nhân dân tin yêu, đùm bọc, công nhận là lực lượng duy nhất lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Vì vậy mà Đảng ta đã cùng dân tộc ghi tiếp những trang vàng chói lọi trong sự nghiệp giành và giữ vững độc lập, thống nhất Tổ quốc, và hiện đang cùng dân tộc đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước để dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, từng bước tiến lên sánh vai cùng các nước trong khu vực và thế giới.
160 năm đã trôi qua, kể từ ngày Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời, thế giới đã diễn ra nhiều biến động to lớn, sâu sắc, phức tạp khó lường. Phong trào Cộng sản và công nhân quốc tế, sau hơn 70 năm đạt được những thành tựu quan trọng, hiện đang trải qua một giai đoạn đầy khó khăn, thử thách. Dù vậy, nhiều nhà chính trị, nhà triết học nổi tiếng trên thế giới vẫn khẳng định sức sống mãnh liệt của Tuyên ngôn Cộng sản, của chủ nghĩa Mác-Lênin, khẳng định “Chủ nghĩa xã hội là tương lai của xã hội loài người”. Nhà triết học Pháp Giăc Đêriđa trong cuốn sách “Những bóng ma của Mác” đã viết: “Mác, nhà tư tưởng của thế kỷ XXI!”, “Sẽ không có tương lai nếu không có Mác”.
“Chủ nghĩa cộng sản là Mùa Xuân của nhân loại”. Lời nhà thơ, cũng là mơ ước của hàng triệu nhân dân lao động cùng khổ trên toàn thế giới. Để đến được Mùa – Xuân – mơ – ước ấy, để xây dựng được “thiên đường trái đất” nhân loại sẽ phải trải qua một cuộc đấu tranh lâu dài, đầy chông gai, thấm đẫm mồ hôi, nước mắt và cả máu mình. Trên con đường vạn dặm đó Mác, Ăng-ghel và các chiến sĩ Cộng sản tiền bối đã đặt những bước chân đầu tiên, đã đặt những viên gạch đầu tiên, cống hiến cho loài người một tài sản tinh thần vô cùng quý giá: Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản. Tác phẩm bất hủ ấy vừa là công trình lý luận xuất sắc về Chủ nghĩa Cộng sản khoa học, vừa là lời hiệu triệu, là hồi kèn xung trận để giai cấp vô sản và nhân loại cần... đoàn kết lại, vùng lên đập tan mọi xiềng xích, áp bức thực hiện ước mơ cao đẹp của mình.
(1) Trừ những chỗ ghi rõ tác giả, toàn bộ các câu đặt trong ngoặc kép đều trích từ Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, in lần thứ X của Nhà xuất bản Sự Thật (1976).
BẰNG TÍN
