Năm 2007 khép lại với nhiều diễn biến phức tạp của thế giới và khu vực: một số điểm nóng tại Trung Đông, Nam Á chưa có dấu hiệu hạ nhiệt hoặc vẫn bế tắc về giải pháp. Thêm vào đó, những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, dịch bệnh;… nổi lên mạnh mẽ được cộng đồng quốc tế quan tâm đặc biệt. Tuy nhiên, nhìn tổng thể, hoà bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, tạo những gam sáng màu cho bức tranh thế giới 2008.

NĂM NGOẠI GIAO SÔI ĐỘNG

Đối với Việt Nam, nói như Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm, năm 2007 đã để lại trong mỗi người dân Việt Nam niềm phấn khởi và tự hào về những bước tiến quan trọng của đất nước trên con đường phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế. Tiếp tục triển khai toàn diện đường lối, chính sách đối ngoại của Đại hội X, kết hợp chặt chẽ và nhịp nhàng giữa đối ngoại của Đảng, Nhà nước và Ngoại giao nhân dân, giữa ngoại giao song phương và đa phương, chính trị đối ngoại và văn hoá đối ngoại, tiến hành hàng loạt hoạt động đối ngoại sôi động, đa dạng, đặc biệt là các hoạt động đối ngoại cấp cao và đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Năm 2007 cũng là năm chứng kiến nhiều sự kiện đối ngoại quan trọng của đất nước. Thành công nổi bật trong ngoại giao đa phương là Việt Nam được bầu làm Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) nhiệm kỳ 2008 – 2009 với số phiếu rất cao. Cùng với việc trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), điều này thể hiện sự tham gia đầy đủ của Việt Nam vào đời sống kinh tế - chính trị thế giới và sự công nhận của cộng đồng quốc tế về một Việt Nam thành công, có khả năng đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề quốc tế quan trọng. Mặt khác, trở thành thành viên của HĐBA chính là cơ hội để Việt Nam tham gia vào quá trình hoạch định và giải quyết các vấn đề chính trị, an ninh của thế giới, qua đó góp phần duy trì an ninh, ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Bên cạnh đó, trong năm 2007, Việt Nam tiếp tục tham gia và đóng góp tích cực cho nhiều diễn đàn, tổ chức quốc tế khác như ASEAN, APEC, ASEM…

Trong năm qua, Việt Nam tiếp tục tạo ra những chuyển biến quan trọng trong việc đưa quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước láng giềng, các nước trong khu vực và trên thế giới lên một tầm cao mới. Hàng loạt các chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội Việt Nam ra nước ngoài cũng như đón tiếp nhiều nguyên thủ đến thăm Việt Nam không chỉ đem lại không khí sôi động của ngoại giao 2007 mà còn tạo cơ hội hiểu biết và hợp tác sâu rộng, đưa quan hệ song phương đi vào thực chất.

Quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc tiếp tục phát triển mạnh và được củng cố thông qua Uỷ ban Chỉ đạo Hợp tác song phương Việt Nam – Trung Quốc và các cơ quan chế hợp tác giữa các ngành. Hai bên cũng nỗ lực mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại, khoa học, kỹ thuật, văn hoá, giáo dục; thúc đẩy hợp tác “hai hành lang, một vành đai”… Đồng thời quyết tâm hoàn thành công tác phân giới cắm mốc biên giới trên bộ trong năm 2008; tiếp tục triển khai các thoả thuận về phân định và đánh cá ở Vịnh Bắc Bộ; đẩy nhanh đàm phán phân định vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ; tăng cường trao đổi để giải quyết các vấn đề tồn tại và nảy sinh trên biển.

Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam – Lào; tổ chức trang trọng các hoạt động kỷ niệm 45 năm Ngày thiết lập quan hệ và 30 năm Ngày ký Hiệp ước Hợp tác và Hữu nghị giữa hai nước. Mối quan hệ này cũng ngày càng đi vào thực chất trên nhiều lĩnh vực hợp tác, đặc biệt là trong thương mại và đầu tư; Quan hệ Việt Nam – Campuchia tiếp tục có nhiều bước tiến mới, hai bên đang đẩy nhanh quá trình phân giới cắm mốc và tăng cường hợp tác trên lĩnh vực kinh tế, thương mại; Quan hệ với các nước ở khu vực ASEAN cũng ngày càng đi vào thực chất hơn. Việt Nam đã có những đóng góp tích cực cùng các nước ASEAN xây dựng và thông qua Hiến chương ASEAN, mở ta giai đoạn hợp tác mới chặt chẽ, hiệu quả hơn, hướng tới xây dựng một Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.

Hợp tác giữa Việt Nam với các nước công nghiệp phát triển như Nga, Ấn Độ, Nhật Bản… cũng là một hướng ưu tiên và được đẩy mạnh trong năm 2007; thể hiện qua chuyến thăm hữu nghị chính thức Liên bang Nga, Ấn Độ, của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng; Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Nhật Bản của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết.

Cũng trong năm 2007 đã diễn ra 2 chuyến thăm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng là chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ đầu tiên của người đứng đầu Nhà nước Việt Nam, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, và chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên của Chủ tịch Uỷ ban châu Âu Manuel Barroso. Hai chuyến thăm không chỉ góp phần đưa quan hệ giữa hai bên bước sang một giai đoạn phát triển mới sâu rộng và hiệu quả hơn, mà còn là một minh chứng rõ nét nhất cho vai trò và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

NĂM NGOẠI GIAO PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ

Ngành ngoại giao đã chọn năm 2007 là năm Ngoại giao kinh tế để phát huy mạnh mẽ hơn nữa lợi thế của Ngoại giao cho sự nghiệp phát triển đất nước. Có thể khẳng định, ngoại giao kinh tế đã góp phần quan trọng vào những kỷ lục kinh tế mới trong năm 2007: vốn đầu tư nước ngoài 20 tỷ USD, ODA đạt 5,42 tỷ USD, kim ngạch xuất khẩu gần 50 tỷ USD, dự trữ ngoại tệ gần 20 tỷ USD và tỷ lệ tăng trưởng đạt 8,5%, mức cao nhất trong 10 năm qua.  

“Chìa khoá” của sự thành công theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm chính là do sự gắn kết ngày càng hiệu quả giữa chính trị đối ngoại với kinh tế đối ngoại.  
 
Các chuyến thăm cấp cao trong năm qua của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã thành công trên nhiều phương diện cả về chính trị và kinh tế, nâng quan hệ giữa Việt Nam với các nước tới thăm lên một tầm cao mới, đưa đến những thoả thuận kinh tế với tổng giá trị lên tới hàng chục tỷ USD. Bên cạnh đó, ngành Ngoại giao đã làm tốt công tác tham mưu, đóng góp hiệu quả vào việc triển khai quan hệ với các nước đối tác hàng đầu. Bộ Ngoại giao đã khuyến nghị và chủ trì tổ chức để Thủ tướng tham dự Diễn đàn Kinh tế thế giới ở Davos; tham mưu cho Chính phủ về tranh thủ nguồn vốn nhàn rỗi ở vùng Vịnh (Trung Đông) và triển khai mạnh các biện pháp để tranh thủ nguồn vốn này. 

Mặt khác, Bộ Ngoại giao đã triển khai nhiều hình thức đa dạng hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp hiệu quả và thiết thực. Năm 2007, lần đầu tiên Bộ Ngoại giao chủ trì và tổ chức hoạt động xúc tiến kinh tế đối ngoại cho 7 tỉnh biên giới phía Bắc và thành phố Hải Phòng sang Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông (Trung Quốc); phối hợp với thành phố Đà Nẵng và các địa phương tổ chức Tuần lễ Hành lang Kinh tế Đông – Tây (EWEC) với nhiều hoạt động phong phú. 

Năm 2007 cũng là năm đầu tiên Bộ Ngoại giao chủ động tổ chức đón các Đoàn doanh nghiệp lớn trên thế giới sang thăm và tìm hiểu cơ hội kinh doanh, đầu tư tại Việt Nam: Chủ tịch Tập đoàn GE (Mỹ), hai đoàn doanh nghiệp lớn của Thái Lan do Lãnh đạo tập đoàn Amata và CP dẫn đầu, tập đoàn Tân Hoa (Hồng Kông); Tata (Ấn Độ); Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN, thu hút nhiều tỷ USD đầu tư vào Việt Nam trong những năm tới.  

TẠO ĐÀ BƯỚC TỚI

Năm 2008 đã mở ra với nhiều thời cơ và thách thức đan xen. Đây là năm bản lề trong việc thực hiện kế hoạch 5 năm 2006 – 2010, là năm đầu tiên Việt Nam chính thức đảm nhiệm cương vị Uỷ viên không thường trực HĐBA LHQ… Phát huy vị thế mới của đất nước cùng bài học thành công của năm 2007 và những năm trước đó, tin rằng ngành ngoại giao sẽ đủ sức “đưa con thuyền Việt Nam ra đại dương hội nhập” như lời của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm nói trước thềm năm mới.

(VOV)