Thỉnh thoảng lại có thông tin báo chí đăng về việc khách du lịch Việt Nam bị bỏ rơi ở nước ngoài. Vụ việc mới đây nhất là 17 khách du lịch Việt Nam bị bỏ rơi tại Thái Lan. Đoàn khách Việt Nam phải tự tìm cách về nước sau khi cảnh sát Thái Lan bắt giữ hướng dẫn viên và trưởng đoàn do tình nghi tổ chức du lịch “chui”.
Theo phản ánh, Công ty CP Giáo dục Ứng dụng EPAC (TP Cần Thơ) nhận tổ chức tour du lịch Thái Lan cho đoàn 17 người với giá 6,5 triệu đồng/khách, từ ngày 15-19/6. Nhưng khi đến Thái Lan, đoàn không được sắp xếp chỗ ăn, ở và đưa đón. Hướng dẫn viên của công ty này không biết ngoại ngữ nên việc giao tiếp đều phải nhờ hành khách trong đoàn. Điều tệ hại hơn là 3 ngày sau khi có mặt trên đất Thái, cả hướng dẫn viên và trưởng đoàn của công ty đều bị cảnh sát Thái Lan bắt tạm giam, do có hành vi “tổ chức đưa người sang du lịch trái phép”.
Giải thích về sự cố trên, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Giáo dục Ứng dụng EPAC cho rằng: “Các đối tác của công ty ở Thái Lan đồng loạt hủy hợp đồng nên mọi dịch vụ của chuyến đi đều bị cắt. Sau đó, hướng dẫn viên và trưởng đoàn phải tự thuê xe và các dịch vụ khác nên bị chính quyền Thái Lan cho là hoạt động du lịch “chui”.
Một vụ bỏ rơi khách ở nước ngoài chấn động cách đây 4 năm, diễn ra tầm giữa tháng 6/2013, một đoàn khách Việt Nam trên 600 người sang du lịch kết hợp hội thảo tại Thái Lan đã bị bỏ rơi ngay sau vài ngày đặt chân lên xứ Chùa Vàng. Họ đã ký hợp đồng với Công ty Du lịch Travel Life, với giá gần 6,6 triệu đồng/người. Vậy nhưng khi đến Thái Lan dự hội nghị, toàn bộ số khách trên đã bị lái xe bỏ lại trung tâm hội nghị, đồng thời lái xe cũng từ chối không cho họ lấy lại hành lý bởi lý do công ty du lịch mà họ thuê ở Việt Nam chưa thanh toán chi phí cho phía Thái Lan.
Qua hai sự cố trên có thể thấy, nguyên nhân khách bị bỏ rơi ở nước ngoài, đầu tiên là xuất phát từ các công ty lữ hành. Họ đã không thực hiện đúng cam kết hợp đồng với khách hàng trong nước và cả đối tác cung cấp dịch vụ ở nước ngoài dẫn đến bị cắt dịch vụ, hủy tour. Riêng vụ việc bỏ rơi khách của Công ty CP Giáo dục Ứng dụng EPAC, theo Sở VH-TT-DL TP Cần Thơ sau khi kiểm tra thì công ty này chẳng những vi phạm hợp đồng với khách hàng mà còn nhiều vi phạm cơ bản như: không có giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế, hướng dẫn viên theo đoàn nhưng không có thẻ hướng dẫn viên quốc tế.
Các công ty lữ hành để xảy ra sự cố rõ ràng là kinh doanh không có tâm. Họ không chỉ “chặt chém” chính khách hàng Việt, mà còn tự làm hại, làm tiêu biến hoạt động du lịch Việt Nam ở nước ngoài và làm mất cả hình ảnh của du lịch Việt Nam.
Về khách hàng chọn mua dịch vụ, ở đây là chọn mua tour của khách, đa phần khách Việt đều đặt nặng vấn đề “giá rẻ” mà quên đi chất lượng và kiểm chứng năng lực công ty. Cùng một tour nhưng mỗi công ty đưa ra mỗi giá, thậm chí nhiều công ty giành khách bằng cách giảm giá dưới sàn cùng những lời hứa khuyến mãi, trích hoa hồng. Với những đoàn khách mua tập thể thường bị “dính đòn” vì tour giá rẻ, phần trăm cao. Khách hàng nên hiểu rằng không có một công ty lữ hành nào nhận hợp đồng với giá thấp để rồi chịu lỗ vốn. Tất cả những chi phí cho việc hạ giá, trích phần trăm đều được tính vào dịch vụ. Tiền ít thì dịch vụ kém hoặc cắt một phần dịch vụ.
Nhìn ở góc độ quản lý nhà nước, đây cũng là một lỗ hổng cần khắc phục. Theo ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, lâu nay chúng ta thiếu một hệ thống quản lý hoạt động đưa khách du lịch ra nước ngoài. Việc đưa khách du lịch trong nước ra nước ngoài không được quan tâm đúng mức nên mới xảy ra những vụ việc khách bị bỏ rơi. Sau khi sự việc xảy ra, các cơ quan quản lý mới nháo nhào tìm hiểu…
Các công ty vi phạm hợp đồng với khách, cụ thể là trường hợp 17 khách bị bỏ rơi ở Thái Lan mới đây, Công ty CP Giáo dục Ứng dụng EPAC phải bồi hoàn cho khách 100% giá trị tour và bị phạt hành chính theo quy định của pháp luật. Không khách hàng nào muốn xảy ra sự cố bị bỏ rơi ở nước ngoài để nhận lại tiền bồi hoàn, vì vậy khi chọn mua tour không nên ham rẻ và phải biết mình đang giao dịch với công ty có năng lực như thế nào!
QUỲNH MAI