Xét tính chất, mức độ, điều kiện, hoàn cảnh phạm tội của các bị can, đồng thời được UBND TP Tuy Hòa có đơn đề nghị xem xét miễn trách nhiệm hình sự… nên Cơ quan CSĐT đã ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can và miễn trách nhiệm hình sự với ba bị can từng là cán bộ quản lý đất đai ở TP Tuy Hòa.

Thiếu kiểm tra, thẩm định hồ sơ

Theo hồ sơ vụ án, năm 2010, bà Nguyễn Thị Ngọc (SN 1965, trú khu phố 5, phường Phú Đông, TP Tuy Hòa) có làm đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với thửa đất số 128 (có nguồn gốc chiếm đất của Nhà nước), tờ bản đồ số 61, diện tích 457,7m2 thuộc khu phố 5 (nay thuộc khu phố 1) rồi nộp cho UBND phường Phú Đông.

Đến khoảng đầu năm 2012, ông Huỳnh Lưu, là chồng của bà Ngọc, lúc này đang làm Chủ tịch UBND phường Phú Đông, mặc dù biết thửa đất của vợ mình không đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ nhưng vì vụ lợi cá nhân, lợi dụng chức vụ quyền hạn được giao đã cùng với một số cán bộ gồm: ông Huỳnh Quốc Trí (Phó Chủ tịch UBND phường Phú Đông); Lê Trọng Hậu (công chức Địa chính - Xây dựng của UBND phường Phú Đông); Biện Khắc Dũng (công chức Địa chính - Xây dựng phường Phú Đông); Nguyễn Thanh Đạt (cán bộ không chuyên trách làm công tác Kế hoạch - Giao thông - Thủy lợi - Nông - Ngư - Diêm nghiệp của UBND phường Phú Đông); Huỳnh Quốc Việt (nhân viên hợp đồng có thời hạn của Văn phòng đăng ký GCNQSDĐ TP Tuy Hòa) đã cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý đất đai, lập khống các thủ tục trong hồ sơ của bà Ngọc để chuyển sang Phòng TN-MT TP Tuy Hòa đề nghị xét cấp GCNQSDĐ.

Hồ sơ của bà Nguyễn Thị Ngọc được trình cho các ông: Nguyễn Minh Tân (Phó Giám đốc Văn phòng đăng ký GCNQSDĐ), Huỳnh Tấn Đỉnh (công chức phòng TN-MT TP Tuy Hòa), Nguyễn Hùng Quân (Trưởng Phòng TN-MT TP Tuy Hòa) xem xét. Trong quá trình xét duyệt, các ông Tân, Đỉnh và Quân là những người có trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai, kiểm tra, thẩm định hồ sơ đề nghị cấp GCNQSDĐ, nhưng đã thiếu trách nhiệm, thực hiện không đầy đủ chức năng, nhiệm vụ được giao. Nhất là, không kiểm tra kỹ các loại tài liệu trong hồ sơ, không phát hiện những sai sót trong hồ sơ như: Phiếu lấy ý kiến khu dân cư bị lập khống, ngày xét hồ sơ trước ngày tiếp nhận hồ sơ, danh sách niêm yết công khai không đúng quy định về thời gian, thửa đất nằm trên ranh giới giữa hai phường. Hồ sơ này sau khi được Văn phòng HĐND-UBND TP Tuy Hòa thẩm định và trình thì được ông Nguyễn Ngọc Tứ (khi đó là Phó Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa) ký cấp GCNQSDĐ, gồm 150m2 đất ở đô thị và hơn 307m2 đất hằng năm khác cho bà Nguyễn Thị Ngọc vào ngày 23/10/2012, gây thiệt hại tài sản cho Nhà nước với số tiền hơn 262 triệu đồng, gây dư luận xấu trong cán bộ, nhân dân tại địa phương.

Đình chỉ vụ án, bị can và miễn trách nhiệm hình sự

Sau khi vụ án được phát hiện, các bị can: Huỳnh Lưu, Huỳnh Quốc Trí, Lê Trọng Hậu, Biện Khắc Dũng, Nguyễn Thanh Đạt và Huỳnh Quốc Việt bị truy tố và xét xử về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Xử ngày 4/12/2020, TAND TP Tuy Hòa đã tuyên phạt các bị cáo: Huỳnh Lưu 3 năm tù, Huỳnh Quốc Trí 2 năm 6 tháng tù, Huỳnh Quốc Việt 2 năm tù, các bị cáo Biện Khắc Dũng, Lê Trọng Hậu, Nguyễn Thành Đạt mỗi bị cáo 1 năm 6 tháng tù. Cả sáu bị cáo này đều phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Sau phiên xử sơ thẩm, các bị cáo kháng cáo. Ngày 12/4/2021, TAND tỉnh xử phúc thẩm và giữ nguyên mức án đối với 5 bị cáo. Riêng bị cáo Trí có đơn xin giảm nhẹ hình phạt và khắc phục một phần hậu quả thiệt hại nên hội đồng xét xử quyết định giảm án từ 2 năm 6 tháng tù xuống còn 2 năm tù. Hiện nay, các bị cáo đang chấp hành án…

Sau khi xét xử vụ án, mở rộng điều tra và từ các căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an TP Tuy Hòa có đủ cơ sở xác định yếu tố cấu thành tội theo quy định tại khoản 1, Điều 360 Bộ luật Hình sự đối với Tân, Đỉnh, Quân. Giữa tháng 4/2021, Cơ quan CSĐT Công an TP Tuy Hòa đã khởi tố vụ án Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, đồng thời khởi tố bị can Tân, Đỉnh, Quân để điều tra làm rõ…

Qua điều tra, cũng như xét tính chất, mức độ, điều kiện, hoàn cảnh thực hiện hành vi phạm tội của từng bị can tại thời điểm năm 2012, cơ quan tiến hành tố tụng nhận thấy: Thời điểm đó, TP Tuy Hòa đang thực hiện dự án đo đạc, lập bản đồ và cấp GCNQSDĐ đại trà cho các phường: Phú Lâm, Phú Thạnh, Phú Đông với số lượng hồ sơ khá nhiều nên cần phải hoàn thành nhiệm vụ theo tiến độ đề ra. Bên cạnh đó, sau khi các cơ quan chức năng phát hiện việc cấp GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Ngọc là không đúng quy định, Tân, Đỉnh và Quân đã kịp thời rà soát, kiểm tra và báo cáo kiến nghị UBND TP Tuy Hòa thu hồi GCNQSDĐ đã cấp trái luật cho bà Ngọc. Hơn nữa, trong quá trình điều tra, Tân, Đỉnh và Quân đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối lỗi, tích cực hợp tác với Cơ quan CSĐT Công an TP Tuy Hòa để làm rõ bản chất vụ án. Mặt khác, sau khi tiến hành điều tra, cơ quan điều tra nhận thấy hành vi phạm tội của Tân, Đỉnh và Quân là do lỗi vô ý. Đồng thời, họ cũng đã khắc phục hậu quả và được UBND TP Tuy Hòa có đơn đề nghị xem xét miễn trách nhiệm hình sự.

Ngày 18/8, từ những cơ sở này, thượng tá Lê Minh Hải, Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an TP Tuy Hòa đã ban hành các quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ điều tra bị can và miễn trách nhiệm hình sự; hủy bỏ biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Tân, Đỉnh và Quân theo điểm a, khoản 1, Điều 230 Bộ luật Tố tụng hình sự và khoản 3, Điều 29 Bộ luật Hình sự. Đồng thời kiến nghị các cơ quan liên quan xử lý bằng biện pháp khác đúng quy định pháp luật.

“Việc đình chỉ vụ án, bị can và miễn trách nhiệm hình sự cho 3 cựu cán bộ này là căn cứ vào tài liệu chứng cứ thu thập được và quy định của pháp luật, cơ quan điều tra có cơ sở xác định 3 bị can phạm tội như đã khởi tố. Tuy nhiên, xét tính chất, mức độ, điều kiện, hoàn cảnh thực hiện hành vi phạm tội của từng bị can, cũng như sau khi cơ quan chức năng phát hiện việc cấp GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Ngọc là không đúng quy định, các bị can Quân, Tân, Đỉnh đã kịp thời rà soát, kiểm tra và báo cáo kiến nghị UBND TP Tuy Hòa thu hồi sổ đỏ đã cấp cho bà Ngọc. Quá trình điều tra, các bị can cũng tích cực hợp tác với cơ quan điều tra làm rõ bản chất vụ án, có đơn đề nghị xét miễn trách nhiệm hình sự. Vì vậy, việc Cơ quan CSĐT Công an TP Tuy Hòa miễn trách nhiệm hình sự cho các bị can vừa thể hiện tính nghiêm minh, vừa thể hiện tính khoan hồng, nhân văn của pháp luật đối với các bị can”, một lãnh đạo Công an TP Tuy Hòa giải thích.

Chiều 19/8, ông Lê Hồng Khoáng, Viện trưởng Viện KSND TP Tuy Hòa cho biết, hiện Viện KSND TP Tuy Hòa đã nhận được hồ sơ vụ việc này do Công an TP Tuy Hòa chuyển đến. Viện KSND TP Tuy Hòa đang tiến hành kiểm tra, xem xét và sẽ có kết luận kiểm sát các quyết định đình chỉ của Công an TP Tuy Hòa theo quy định pháp luật.

VĂN TÀI