Trong Truyện Kiều, ngay lần đầu gặp gỡ, Thúy Kiều - người con gái “sắc đành đòi một, tài đành họa hai” và Kim Trọng - người con trai “vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa” đã đem lòng cảm mến nhau, nhưng cả hai chưa dám tỏ bày, thế nên giữa Thúy Kiều và Kim Trọng lúc bấy giờ đều ở trong cái giây phút vô cùng tế vi và đáng yêu của tình yêu, đó chính là trạng thái “tình trong như đã, mặt ngoài còn e”, như Nguyễn Du đã viết. Chỉ cần bước qua được cái “còn e” ấy nữa thôi, mọi nỗi lòng sẽ được thổ lộ, mọi yêu thương sẽ được tỏ bày, dù là theo cách này hay cách khác…
Có muôn vàn cách tỏ bày tình yêu. Cách tỏ bày mỗi thời cũng mỗi khác. Ca dao, dân ca xưa kia ghi lại những cách tỏ tình của ông bà ta, sau khi đã vượt qua được muôn vàn nỗi e ngại như “sợ mẹ bằng đất, sợ cha bằng trời”, “sợ vầng mây bạc trên trời mau tan”, khi thì trực tiếp, kiểu như: “Thấy em là gái má đào/ Lòng anh chỉ muốn ra vào kết duyên”; khi thì gián tiếp, mượn đèn, mượn trăng nói hộ lòng yêu: “Đôi ta như lửa mới nhen/ Như trăng mới mọc như đèn mới khêu”; hoặc có khi lại vòng vo, dẫn dắt đầy bất ngờ như chàng trai trong bài ca dao “Đêm qua tát nước đầu đình”. Thế hệ 8X trở về trước, một cái nắm tay, một lời hẹn hò trong mẩu giấy viết tay trao vội, một lời nhớ thương gửi theo những lá thư từ nơi xa là cách để đối phương thấu hiểu tâm tư tình cảm của một người đang yêu. Thế nên, những lá thư đã trở thành một kỷ vật tình yêu phổ biến của thế hệ ông bà, cha mẹ trước đây.
Nhưng giờ đây, cách tỏ bày và thể hiện tình yêu thật sự khác. Những người trẻ của thời đại 4.0 đã không phải đợi quá nhiều thứ để có thể nói lên lời yêu thương khi các thiết bị công nghệ, các ứng dụng nhắn tin, gọi điện và các dịch vụ chuyển phát ngày càng phát triển. Một tin nhắn qua zalo, messenger, một cuộc video call cũng đủ giúp cho hai con tim hòa cùng nhịp đập. Một giỏ hoa, một chiếc bánh, một món quà ngọt ngào và bất ngờ có thể được gửi tới nửa kia ngay lập tức dù rằng đang ở xa người ấy đến nửa vòng trái đất. Nghĩa là, chỉ cần trong lòng bạn có điều muốn tỏ bày, cả thế giới này có thể hỗ trợ bạn!
Thế hệ trẻ ngày nay có lẽ cũng đã ít đi những e ngại khi bày tỏ tình yêu như các thế hệ trước. Họ chủ động, mạnh mẽ và tỉnh táo trong việc vượt qua những rào cản như định kiến xã hội, tư tưởng phong kiến, sự mong manh, dễ thay chóng đổi của lòng người. Họ chẳng ngại khoảng cách địa lý, chẳng ngại tuổi tác, thậm chí cũng chẳng ngại một kết cục có khi không là một happy ending. Yêu - nói lời yêu - thể hiện tình yêu và tận hưởng mọi khoảnh khắc ngọt ngào lẫn cay đắng mà tình yêu mang lại, với họ, như một cách tận hưởng cuộc sống. Dường như những người trẻ đang sống và yêu với “uy quyền lộng lẫy” của tuổi trẻ thế hệ mình: được quyền thử, được quyền yêu, được quyền sai và được quyền sửa. Thế nên, nếu có “tình trong như đã”, thì họ chẳng còn cần đến vườn hồng hay vườn đào, chẳng còn chờ trăng lên hay đèn tỏ, mà cứ thế thành thật với tình yêu của chính mình và nói lời yêu. Tình yêu là điều kỳ diệu, thế nên việc của họ là dấn thân để sống với nó đến tận cùng, chứ không phải để e dè và sợ hãi!
Các thời đại đều có những đặc điểm khác nhau. Mỗi thế hệ luôn có những đặc trưng riêng. Và thực tế là chẳng người đang yêu nào giống với người đang yêu nào. Duy chỉ có tình yêu là vẫn thế, tự xưa cho đến tận mai sau. Thế nên, dù “tình trong như đã, mặt ngoài còn e” hay “tình trong như đã, mặt ngoài… chẳng e”, dù cách bày tỏ và thể hiện tình yêu trực tiếp hay gián tiếp, vụng về hay tinh tế, mạnh mẽ hay nhẹ nhàng… thì đó vẫn cứ là những biểu hiện rất đáng trân trọng và sẽ mãi là những ký ức rực rỡ, khó có thể mờ phai trong trái tim của những người đã từng là một “tình nhân” trong một cuộc tình…
BÍCH DUYÊN
