Ngày 10/5/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 793/QÐ-TTg lấy ngày 30/7 hàng năm là ngày Toàn dân phòng chống mua bán người (MBN).

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, năm qua, tình hình an ninh, trật tự xã hội trên địa bàn tỉnh tiếp tục giữ vững, ổn định, đời sống Nhân dân ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, xuất phát từ đặc điểm cơ cấu kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, dịch vụ và kinh doanh mua bán nhỏ nên không ít gia đình vẫn còn khó khăn; trình độ văn hóa, nhận thức về pháp luật của một số bộ phận người dân còn hạn chế, do đó dễ xảy ra tình trạng bị dụ dỗ, MBN. Đáng chú ý là một số phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn dễ bị lôi kéo đi lao động kiếm sống; nhiều thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên nghiện trò chơi điện tử, internet... dẫn đến trốn học, bỏ nhà đi lang thang, dễ bị bọn tội phạm lợi dụng dụ dỗ, lôi kéo lừa bán ra nước ngoài.

Cảnh giác với tội phạm MBN

Những ngày vừa qua, gia đình anh T.T.N (huyện Tây Hòa) phải tạm gác mọi công việc để vào TP Hồ Chí Minh tìm cậu con trai T.M.T đang học lớp 11 bỏ nhà đi, để lại lá thư nói rằng đi làm kiếm tiền.

Biết có chuyện chẳng lành, gia đình lập tức báo các cơ quan chức năng và tìm cách liên lạc với T nhưng không được. Anh T.T.N kể: Cháu ở nhà rất ngoan hiền, chăm chỉ học hành, nhưng hay ở trong phòng riêng và lên mạng để trò chuyện với bạn bè. Đang kỳ nghỉ hè cháu chỉ ở nhà, nên chúng tôi cứ nghĩ cháu không thích đi chơi. Đâu ngờ, trên mạng đầy rẫy cạm bẫy dụ dỗ trẻ em. Sau hơn một tuần vào miền Nam, đến khi thuê trọ, không còn tiền, cháu liên lạc với người thân để xin tiền. “Gia đình đã báo cơ quan chức năng để nhờ can thiệp và cũng đã đưa được cháu về nhà”, anh N nói.

Trường hợp em N.T.T.N (16 tuổi, ở thôn Tuyết Diêm, xã Xuân Bình, TX Sông Cầu) được cho là bị lừa lao động với chiêu trò việc nhẹ lương cao, xảy ra vào đầu tháng 6 vừa qua. Theo gia đình trình báo với công an, chiều tối 5/6, N lên xe khách từ nhà đi TP Hồ Chí Minh để kiếm việc làm. Đến hôm sau, gia đình mất liên lạc với N nên trình báo với cơ quan chức năng, đăng thông tin trên mạng xã hội và vào TP Hồ Chí Minh tìm kiếm. Giữa tháng 6, gia đình hai lần nhận được điện thoại của N, cho biết đã sang Campuchia làm việc. Tiếp đó, có người điện thoại yêu cầu gia đình phải bỏ ra 70 triệu đồng để chuộc N. Đến ngày 19/6, với sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, N đã trở về quê nhà...

Ông Nguyễn Nhàn, Phó Trưởng phòng Bảo trợ xã hội - Trẻ em - Bình đẳng giới (Sở LĐ-TB-XH), thành viên Ban chỉ đạo Phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh cho biết: Trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện tội phạm có liên quan đến MBN. Tuy nhiên, do nhận thức pháp luật của một số người dân còn hạn chế, cộng với hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên họ dễ bị các đối tượng xấu thông qua mạng xã hội dụ dỗ, lôi kéo, lừa bán ra nước ngoài.

Để thực hiện tốt công tác phòng chống MBN, thời gian qua, Sở LĐ-TB-XH phối hợp các sở, ban ngành liên quan thực hiện lồng ghép chương trình phòng chống MBN (tiếp nhận và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán) với các chương trình kinh tế - xã hội khác, như: phòng, chống mại dâm, ma túy; hỗ trợ, chăm sóc người khuyết tật dựa vào cộng đồng. Đồng thời tổ chức các lớp tập huấn hỗ trợ khẩn cấp các đối tượng cần bảo trợ. Qua đó, cán bộ, nhân viên, cộng tác viên công tác xã hội xã, phường, thị trấn được trang bị các kiến thức, kỹ năng trong công tác xã hội, giải quyết và đối phó các vấn đề xảy ra bất ngờ trong cuộc sống; trợ giúp khẩn cấp, quan tâm chăm sóc giúp đỡ cá nhân, gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người khuyết tật, phụ nữ, trẻ em bị mua bán và người nghiện ma túy, mại dâm; hỗ trợ, giới thiệu các dịch vụ chăm sóc, phục hồi giúp họ hòa nhập cộng đồng, có điều kiện ổn định cuộc sống.

Người đàn ông ở Phú Yên tìm con gái bị lừa sang Campuchia làm việc nhẹ lương cao. Ảnh: Internet

Huy động sự vào cuộc của cả cộng đồng

Bà Phạm Thị Minh Hiền, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH, cho biết: Được sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh, Bộ LĐ-TB-XH và Thường trực Ban chỉ đạo Phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh, công tác tiếp nhận và hỗ trợ nạn nhân bị MBN trên địa bàn tỉnh, đạt được những kết quả quan trọng. Nhận thức về sự tác hại nhiều mặt cũng như biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn được nâng lên trong các tầng lớp Nhân dân và công chức, viên chức, người lao động. Sự phối kết hợp giữa các cấp, ngành và địa phương trong công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống MBN có hiệu quả hơn. Công tác quản lý địa bàn, quản lý đối tượng được chặt chẽ và phong trào quần chúng tham gia xây dựng xã, phường lành mạnh không có tệ nạn mại dâm ngày càng được nhân rộng. Những địa bàn trước đây là điểm nóng nay đã được triệt phá hoặc chuyển hóa cơ bản, tệ nạn xã hội đã lắng dịu hơn. Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh đang xây dựng các công trình trọng điểm, thu hút nhiều lực lượng lao động, có dấu hiệu phát sinh các loại tội phạm, tệ nạn xã hội nên cần có biện pháp phòng, chống tích cực hơn.

Cũng theo bà Phạm Thị Minh Hiền, Sở LĐ-TB-XH đang phối hợp với Công an tỉnh và các địa phương tổ chức điều tra, rà soát, thống kê tình hình nạn nhân bị MBN và các đối tượng khác có liên quan trên địa bàn tỉnh. Trong đó tập trung rà soát toàn bộ số phụ nữ, trẻ em vắng mặt lâu ngày chưa trở về địa phương; tiếp cận xác minh, thu thập thông tin các trường hợp có báo cáo nghi bị mua bán, số nghi bị mua bán đã trở về và các đối tượng bị mua bán đã được giải cứu đưa về địa phương. Đồng thời rà soát các vụ việc có dấu hiệu MBN thông qua xuất khẩu lao động, môi giới kết hôn, du lịch, thăm người thân hoặc các hành vi khác có liên quan đến hoạt động MBN để phục vụ công tác đấu tranh, phòng ngừa, ngăn chặn.

Đồng thời, thông qua các phương tiện thông tin đại chúng tổ chức các hình thức tuyên truyền giáo dục, vận động các tầng lớp Nhân dân tích cực tham gia phòng chống AIDS và tệ nạn ma túy, mại dâm, phòng chống xâm hại tình dục, phòng chống MBN. Tổ chức lồng ghép các chương trình để tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho cộng đồng, khu dân cư và đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực cho cán bộ LĐ-TB-XH, tổ công tác cai nghiện ma túy, đội công tác xã hội tình nguyện trong công tác phòng chống mại dâm, cai nghiện ma túy; xác minh, tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán tại cộng đồng. Tiếp tục phối hợp rà soát, thống kê, phân loại, lập danh sách nạn nhân bị mua bán qua các hình thức tự trở về hoặc trao trả chính thức để có kế hoạch tổ chức chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ, giúp đỡ tái hòa nhập cộng đồng. Lập kế hoạch hỗ trợ toàn diện, trực tiếp cho các nạn nhân bị mua bán, lồng ghép với các chính sách hỗ trợ xã hội từ các chương trình kinh tế - xã hội, các dự án khác trên địa bàn. Xây dựng các mô hình cộng đồng, phòng ngừa cho phụ nữ, trẻ em có nguy cơ bị mua bán, lồng ghép với hoạt động hỗ trợ trực tiếp cho nạn nhân bị MBN trở về. Phối hợp với các cơ quan thi hành pháp luật trong việc tố giác tội phạm, bảo vệ quyền lợi cho nạn nhân. Thực hiện các hoạt động dạy nghề, vay vốn tạo việc làm và các chính sách, chế độ hỗ trợ, tạo điều kiện để họ sớm ổn định đời sống, tái hòa nhập cộng đồng bền vững.

KIM CHI