Những năm gần đây, quyền tham gia của trẻ em (QTGCTE) đã có những hành lang pháp lý rất quan trọng trong việc triển khai thực hiện.
Ông Lê Trung Kiên, Phó Trưởng Phòng Bảo vệ, chăm sóc trẻ em - Bình đẳng giới (Sở LĐ-TB-XH), cho biết: Hiện nay, các văn bản pháp lý quốc tế và của Việt Nam đã tạo khung pháp lý cho việc thúc đẩy QTGCTE. Cụ thể như Điều 33 Luật Trẻ em năm 2016 quy định: “Trẻ em có quyền được tiếp cận thông tin đầy đủ, kịp thời, phù hợp; có quyền tìm kiếm, thu nhận các thông tin dưới mọi hình thức theo quy định của pháp luật và được tham gia hoạt động xã hội phù hợp với độ tuổi, mức độ trưởng thành, nhu cầu, năng lực của trẻ em”.
Điều 34 luật này quy định: “Trẻ em có quyền được bày tỏ ý kiến, nguyện vọng về các vấn đề liên quan đến trẻ em; được tự do hội họp theo quy định của pháp luật phù hợp với độ tuổi, mức độ trưởng thành và sự phát triển của trẻ em; được cơ quan, tổ chức, cơ sở giáo dục, gia đình, cá nhân lắng nghe, tiếp thu, phản hồi ý kiến, nguyện vọng chính đáng”.
Tại điểm a, khoản 2, Điều 74: “Trẻ em được tham gia vào các vấn đề về trẻ em thông qua các hình thức diễn đàn, hội nghị, hội thảo, tọa đàm, cuộc thi, sự kiện”; khoản 2, Điều 78: “Hằng năm, HĐND các cấp chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan có trách nhiệm tổ chức gặp mặt, đối thoại, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của trẻ em về các vấn đề trẻ em quan tâm”.
Bên cạnh đó, các quyết định của Thủ tướng Chính phủ có quy định về QTGCTE, như: Quyết định 1235 phê duyệt chương trình thúc đẩy QTGCTE vào các vấn đề về trẻ em giai đoạn 2016-2020; Quyết định 06 Ban hành Quy định tiêu chuẩn, trình tự đánh giá và công nhận xã, phường, thị trấn phù hợp với trẻ em, trong đó có tiêu chí 11: Trẻ em được thực hiện QTGCTE.
Cùng với tỉnh, 9 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đã ban hành chương trình bảo vệ trẻ em và thúc đẩy QTGCTE giai đoạn 2016-2020; và gần đây nhất là chương trình công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em. Các cơ quan, ban ngành, đoàn thể và địa phương đã chủ động phối hợp trong tuyên truyền, cung cấp thông tin cho trẻ em; cán bộ các cấp, người nuôi dưỡng trẻ có trách nhiệm thực hiện QTGCTE…, nhờ đó quyền trẻ em được triển khai đầy đủ.
Bà Đỗ Thị Thúy Vân, Trưởng Phòng LĐ-TB-XH huyện Tuy An, cho biết: Tuy An đã xây dựng chương trình công tác trẻ em trong năm 2021. Trong đó, huyện chú trọng công tác phát huy QTGCTE nhằm giúp các em được tham vấn ý kiến, bày tỏ quan điểm của mình vào những chính sách, chủ trương, kế hoạch, quyết định… về những vấn đề về trẻ em tại nhà trường và trong cộng đồng.
Huyện cũng đã tổ chức diễn đàn trẻ em; trẻ em được đối thoại với lãnh đạo UBND huyện và các cơ quan, ban ngành, đoàn thể về những vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích của trẻ em. Nội dung xoay quanh việc tạo môi trường học tập, môi trường sống lành mạnh cho trẻ em; trẻ em bị bạo lực gia đình; trẻ em bị xâm hại tình dục; trẻ em bị bỏ rơi; trẻ em bị ngược đãi; trẻ em bị đuối nước, tai nạn giao thông…
HOÀNG LÊ
