Hiện nay, bên cạnh những giá trị tích cực thì mặt trái đến từ mạng xã hội cũng không ít. Nếu người dùng không tỉnh táo, không am hiểu pháp luật sẽ gây ra mối họa khó lường.

Người dùng mạng xã hội cần học cách ứng xử văn hóa. Ảnh: NGỌC QUỲNH

Cẩn trọng khi dùng mạng xã hội

Những năm qua, sự phát triển mạnh mẽ của CNTT, internet, các trang mạng xã hội (MXH) tác động rất lớn đến mọi mặt đời sống xã hội. Thông qua MXH, các tổ chức, cá nhân có thể chia sẻ, cập nhật tin tức, kiến thức, trao đổi thông tin, kết nối bạn bè, gia đình, cộng đồng, mở rộng mối quan hệ…

Bên cạnh những lợi ích MXH mang lại thì cũng nảy sinh không ít vấn đề tiêu cực. Đây chính là nơi mà các đối tượng xấu lợi dụng đưa các thông tin xấu, độc, nhằm kích động bạo lực, bôi nhọ đời tư, vu khống, lừa đảo chiếm đoạt tài sản gây mất an ninh trật tự; không ít cá nhân lợi dụng MXH để đăng thông tin sai sự thật hoặc có ứng xử thiếu văn hóa vi phạm chuẩn mực đạo đức, văn hóa, thuần phong mỹ tục của người Việt Nam.

Nhiều người chia sẻ thông tin, video kích động bạo lực trên MXH như các vụ việc đánh ghen, tai nạn giao thông, đánh nhau giữa phố bằng hung khí… gây ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức của người xem, nhất là giới trẻ.

Trong một xã hội tràn ngập thông tin trên MXH như hiện nay, văn hóa ứng xử trên không gian mạng là vấn đề đáng quan tâm. Chia sẻ quan điểm của mình về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Nam (phường Phú Đông, TP Tuy Hòa) nói: “Tôi ám ảnh khi vô tình xem những video bạo lực. Việc lan tràn những video độc hại này sẽ gây hệ lụy khôn lường. Hành động chia sẻ những thông tin bạo lực này không chỉ là sự vô cảm, mà nhiều khi còn tiếp tay cho tội ác, làm kích động tinh thần của đám đông. Trong một xã hội thượng tôn pháp luật thì không thể chấp nhận hành xử tùy hứng, kích động bạo lực như vậy”.

Thực tế, không ít người đã bị cơ quan chức năng xử phạt hành chính chỉ vì chia sẻ thông tin không đúng sự thật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín người khác hoặc đưa ra những lời bình thiếu trách nhiệm trước cơ quan công quyền hoặc các cá nhân liên quan. Trường hợp N.T.H.Y và N.N.H (TX Sông Cầu) mới đây là một ví dụ.

Thấy trên Facebook có chia sẻ bài viết về nội dung khởi tố người chồng đánh vợ..., N.T.H.Y, N.N.H đã vào bình luận, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của bà S. Sau đó, bà S đã làm đơn khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết buộc người này xóa bài đăng xúc phạm trên Facebook; mỗi người phải bồi thường tổn thất tinh thần cho bà do bị xúc phạm danh dự nhân phẩm, uy tín…

Sau khi xem xét tính chất, mức độ vi phạm của hành vi mà các bị đơn đã gây ra, xét tình hình, điều kiện hoàn cảnh thực tế của các đương sự, Hội đồng xét xử của TAND TX Sông Cầu đã tuyên buộc các bị đơn N.T.H.Y, N.N.H phải bồi thường cho bà S (8 triệu đồng/người) để bù đắp tổn thất về tinh thần do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm. Vụ việc này là bài học cảnh tỉnh cho mọi người nên học cách hành xử văn hóa chuẩn mực khi dùng MXH.

Cũng giống như trong cuộc sống hằng ngày, người dùng MXH cần phải tìm hiểu kỹ các nguồn thông tin để kiểm chứng sự thật, không nên bình luận vội vàng và phải có thái độ tôn trọng người khác. Mọi lời nhận xét, bình luận phải khách quan, tế nhị, không được nói xấu, hạ thấp danh dự, nhân phẩm của người khác.

Tăng cường giáo dục, tuyên truyền Luật An ninh mạng

Tình trạng thông tin không đúng sự thật, nói xấu, phê phán, kết tội người khác trên các diễn đàn, MXH diễn ra khá phổ biến như: Các vụ livestream xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác, các vụ gây rối trật tự công cộng (đua xe, lạng lách, bốc đầu xe...).

Vụ án “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích của tổ chức, cá nhân” liên quan đến bà Nguyễn Phương Hằng và các đồng phạm (TP Hồ Chí Minh) mới đây là bài học cảnh tỉnh cho mọi người khi sử dụng MXH.

Trong thời đại số hiện nay, những “công dân mạng” càng phải ý thức hơn về cách hành xử của mình trên MXH, cần phải am hiểu pháp luật khi sử dụng không gian mạng. Việc phát triển văn hóa, hành vi ứng xử chuẩn mực trên MXH đang trở nên cấp thiết, đòi hỏi sự vào cuộc tích cực của các cơ quan chức năng lẫn người dùng MXH.

Theo luật sư Nguyễn Hương Quê, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Phú Yên, để giúp người dùng MXH, nhất là những người trẻ hình thành văn hóa ứng xử chuẩn mực trên không gian mạng, cần phải tăng cường giáo dục ý thức, đẩy mạnh tuyên truyền để mọi người có những hành xử phù hợp, chuẩn mực trên MXH, bởi mọi hành vi vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Đồng thời, các cơ quan chức năng đẩy mạnh tuyên truyền về Luật An ninh mạng.

Luật An ninh mạng không chỉ là khung pháp lý cần thiết trong thời đại công nghệ 4.0, mà còn góp phần đảm bảo một môi trường an toàn trước những hiểm họa thường trực trên không gian mạng. Luật này quy định về hoạt động bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trên không gian mạng; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan; góp phần quan trọng vào việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.

Các cơ quan chức năng cần ngăn chặn việc đăng tải những nội dung vi phạm pháp luật, các thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác; tăng cường chế tài xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trên MXH ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân, ảnh hưởng đến đạo đức, văn hóa, truyền thống của Việt Nam cũng như các hành vi vi phạm khác gây ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội.

NGỌC QUỲNH