Sông sâu nhiều lạch
Chợ Bàn Thạch nhiều lươn
Nhắm bề thương đặng thì thương
Đừng trao gánh nặng giữa đường khổ em.
Chợ quê - Ảnh: Dương Thanh Xuân
Chợ nằm ở phía nam cầu Bàn Thạch (thôn Bàn Thạch, xã Hòa Xuân Đông, huyện Đông Hòa). Mỗi tháng chợ họp 6 phiên vào các ngày mồng 2, 6, 12, 16, 22, 26. Ngoài những phiên chính còn thường ngày họp vào buổi sáng. Là một ngôi chợ khá sầm uất ở vùng nông thôn phía nam tỉnh, lại nằm sát Quốc lộ 1A, chợ Bàn Thạch mang nhiều dáng dấp của thời quá khứ.
Chính giữa gian lều lợp ngói có biển hiệu “Bách hóa tổng hợp”, các loại hàng khác bày bán lộ thiên. Gian lều được phân chia nhiều ô nhỏ, phân phối cho nhiều người bán. Phần lộ thiên có đủ các mặt hàng thổ sản, hải sản, thực phẩm, kẻ mua người bán nhộn nhịp. Phiên thường ngày mà đã đông như thế, thua kém những phiên chính ở các ngôi chợ có tiếng của những thôn khác.
Trước năm 1975, mỗi lần đi ô tô qua chợ nhằm ngày phiên chính, xe dường như lếch chứ không phải là bò, bởi người họp chợ và xe lam xe ngựa chiếm quá sâu vào lòng đường, chỉ chừa khoảng trống một chiếc ô tô qua lọt. Đoàn xe bên trong, bên ngoài nhường nhau đi qua và hay bị tắc nghẽn.
Ngày nay, với nhiều biện pháp giải tỏa, nghiêm cấm người họp chợ trên Quốc lộ 1A, xe cộ có bến đậu, tình trạng trên giảm khá nhiều. Nếu có một địa điểm nào rộng rãi cách Quốc lộ 1A, nên dời ngôi chợ đến đó thì tốt hơn.
Dân gian có câu: “Chợ Bàn Thạch nhiều lươn” bởi cánh đồng từ Đông Mỹ vào phía bắc cầu Bàn Thạch và từ phía nam cầu Bàn Thạch đến Phú Khê, Hảo Sơn là nơi sinh sản lươn rất nhiều. Ngày trước phương tiện giao thông khó khăn, người dân bắt được chỉ có đem ra chợ bán cho lái buôn mua về thị xã Tuy Hòa.
NGUYỄN ĐÌNH CHÚC
